Disposal of the materials to the Archive of Kosovo

Drejtori i Drejtorisë për Veprimtari Arkivore në Prishtinë, z. Panxha, shpjegoi se institucionet publike dorëzojnë dokumentet e tyre në Arkivat e Kosovës çdo njëzet vjet. Kështu, koleksioni ishte, deri në vitin 1988, në posedim të Komitetit Qendror të Lidhjes Komuniste të Kosovës dhe gazetës 'Rilindja'. Materialet në Arkivin e Kosovës mbrohen, ruhen, rregullohen, përpunohen, publikohen dhe paraqiten për qëllime profesionale dhe shkencore. Një vend i veçantë në Misionin e Arkivave është edhe veprimtaria kërkimore-shkencore dhe bashkëpunimi me arkivat lokale, rajonale dhe ndërkombëtare.

Location:
- Bregu i Diellit, Prishtinë
Starting year of event:
- 1988
Event of:
- Kosovo 1968 Demonstrations
- Kosovo 1981 Demonstrations

Illegal Albanian Press in Kosovo (1945-1999), 2009

Publikimi përmban fragmente të zgjedhura të artikujve mbi organizatat ilegale të cilat janë botuar dhe shpërndarë ilegalisht. Të gjitha materialet u mblodhën gjatë intervistave me të burgosurit politikë dhe aktivistët ilegal të grupit.

Ngjarjet politike në Kosovë, veçanërisht demonstratat e vitit 1981 tërhoqën vëmendjen e opinionit ndërkombëtare dhe jugosllave. Demonstratat e vitit 1981 sollën një frymë të re politike e cila inkurajoi unitetin politik të organizuar të shqiptarëve në Jugosllavi. Me qëllim të zgjerimit të ndjenjës nacionaliste në mesin e popullatës më të gjerë, grupet konsideruan të nevojshme organizimin e propagandës.

Gjatë viteve 1980, shtypja ilegale shqiptare filloi të shpërndahej mes diasporës, duke luajtur një rol të rëndësishëm në shpërndarjen e agjendave të tyre politike. Ndër të tjera, revistat më të njohura të botuara në ato vite ishin Liria , Bashkimi dhe Lajmëtari i Lirisë, ndër të tjera. Ndikimi i këtyre botimeve ilegale ishte i rëndësishëm, dhe shumë shqiptarë gjatë viteve 1970 dhe 1980 arritën të lexonin dhe shpërndanin më tej këto artikuj, të cilat përhapnin gjerësisht idenë e një republike të pavarur dhe të krijimit të një shteti të vetëm etnik (shqiptar).

Kjo shtyp ishte e përkushtuar kryesisht për ngjarjet e ndjeshme politike. Linjave të tilla si "forcat policore të borgjezisë serbe përsëri e mbuluan Kosovën me zjarr", "gjaku i bijve dhe vajzave tona lanë rrugët e Kosovës" dhe "rruga e rezistencës së luftës së vendosur është e vetmja rrugë [për] fitore , e vetmja mënyrë [për të arritur] të drejtat tona ... 'ishin shpesh të pranishme në këta artikuj. Këto gazeta konsiderohen se kanë ofruar një armë të fuqishme në atë që komuniteti shqiptar e pa si luftën e tyre për liri, çlirim dhe bashkim etnik.

Location:
- Prishtina
Starting year of event:
- 2011
Main actors:
- Keçmezi - Basha, Sabile
Event of:
- Illegal Groups in Kosovo (1945 - 1990) collection

Article about 'Illegal Movements for the Unification of Kosovo with Albania (1945-1998)'

Sabile Keçmezi-Basha shpjegon themelimin dhe zhvillimin e grupeve ilegale të viteve (1945-1990). Ky artikull u zgjodh sepse thekson disa nga aktivitetet kryesore të grupeve ilegale dhe orientimin e tyre ideologjik në periudha të ndryshme kohore.

Autori shpjegon se si mendimet politike dhe aktivitetet e shqiptarëve në Kosovë nuk zhvilloheshin lirisht, për shkak të statusit të tyre politik dhe ligjor, gjendjes së tyre të pafavorshme ekonomike, arsimore dhe kulturore dhe represionit nga Republika e Serbisë dhe Lidhja Komuniste e Jugosllavisë, të cilat nuk pranonin ide alternative politike. Si pasojë, veprimtaria politike që kërkoi një Kosovë të pavarur ose që kërkoi bashkimin e saj me Shqipërinë konsiderohej vetëm e paligjshme.

Location:
- Prishtina
Starting year of event:
- 2017
Main actors:
- Keçmezi - Basha, Sabile
Event of:
- Illegal Groups in Kosovo (1945 - 1990) collection

Founding the Archives of the Jesuit Order Hungary (1934)

The independent province of the Hungarian Jesuits was created in 1909. In the interwar period, towards the 25^th anniversary of its foundation, the idea was hatched of making a monograph on the history of the Hungarian Jesuits. Ferenc Bíró OSJ, leader of the Hungarian Province, entrusted András Gyenis OSJ and István Siska OSJ with this task. The Archive of the Hungarian Province of the Society of Jesus was founded in 1934 by András Gyenis OSJ. After many sources had been collected, the Archive of the Hungarian Province of the Society of Jesus was founded in 1934 by András Gyenis OSJ.

Location:
- Budapest Mária utca 25, Hungary 1085
Starting year of event:
- 1934
Main actors:
- Gyenis, András SJ
Event of:
- Archives of the Jesuit Order Hungary

Founding of Special Collection (NAMU)

The foundation of “Special Collection” can be traced back to 1937-1939, when the members of the NKVD (the Russian abbreviation for the People’s Commissariat for Internal Affairs) collected potentially “dangerous” art works, with the aim of destroying them. Due to the outbreak of the Second World War and the efforts of museum workers, the collection survived, although many works were lost during the war. The artworks were secretly preserved in the museum’s storeroom. Apart from the secret police, only the museum’s director and chief curator knew about the existence of this collection. Due to the storeroom’s good conditions, the materials are well preserved. They were even catalogued in the 1940s, in preparation for the destruction, but survived.

Location:
- Kyiv 6 Hrushevskogo St.
Starting year of event:
- 1937
Main actors:
- The People's Commissariat for Internal Affairs
Event of:
- Special Collection (NAMU)